W dzisiejszym wpisie na blogu rozwijamy wątek Łuszczycowego Zapalenia Stawów (w skrócie ŁZS). Zaczniemy od wyjaśnienia kwestii podstawowej – kogo właściwie dotyczy Łuszczycowe Zapalenie Stawów. Świadomość tego, kto można zachorować na ŁZS, jest w naszej opinii kluczowa dla wczesnego rozpoznania i zapobiegania trwałym zmianom w stawach.
No więc kogo w szczególności dotyczy ryzyko wystąpienia łuszczycowego zapalenia stawów? Poniżej krótkie zestawienie czynników, które są charakterystyczne dla chorujących na ŁZS.
1. Osoby z łuszczycą skóry
- Najczęściej ŁZS rozwija się u osób, które już mają łuszczycę – szacuje się, że ok. 20–30% chorych na łuszczycę w ciągu życia może rozwinąć objawy stawowe.
- Zazwyczaj zapalenie stawów pojawia się kilka lat po wystąpieniu zmian skórnych, ale: u części osób objawy stawowe mogą poprzedzać zmiany skórne, a czasem łuszczyca skóry jest tak łagodna, że chory nawet nie zdaje sobie z niej sprawy.
2. Osoby z predyspozycjami genetycznymi
- Występuje dziedziczna skłonność do choroby – jeśli ktoś w rodzinie choruje na łuszczycę lub ŁZS, ryzyko wzrasta.
- Szczególną rolę przypisuje się niektórym wariantom genów, np. HLA-B27 (częściej obecny u osób z zajęciem kręgosłupa).
3. Wiek i płeć
- Choroba najczęściej rozwija się między 30. a 50. rokiem życia, choć może wystąpić zarówno wcześniej, jak i później.
- Płeć nie ma dużego znaczenia – ŁZS występuje podobnie często u kobiet i mężczyzn, ale: kobiety częściej mają zajęte drobne stawy rąk, mężczyźni częściej cierpią na postać osiową (z zajęciem kręgosłupa).
4. Czynniki środowiskowe i styl życia.
Pewne czynniki mogą zwiększać ryzyko rozwinięcia się ŁZS u osób z łuszczycą:
- infekcje (np. paciorkowcowe),
- przewlekły stres,
- urazy (tzw. zjawisko Koebnera – objawy w miejscu uszkodzenia skóry),
- otyłość i zespół metaboliczny,
- palenie papierosów,
- niektóre leki (np. beta-blokery, lit, interferon).
5. Osoby z aktywnym zapaleniem
Czasem ŁZS zaczyna się niewinnie – np. bólem palców, poranną sztywnością czy obrzękiem jednego stawu. Dlatego osoby z łuszczycą powinny być wyczulone na:
- bóle stawów,
- sztywność po przebudzeniu,
- obrzęki palców (tzw. „palce kiełbaskowate”),
- ból pięt lub pleców.
